Σελίδες

3 Φεβ 2012

Το εγώ και η παρατήρηση



Το εγώ νομίζει ότι μπορεί να παρατηρεί και υποθέτει ότι το κάνει. Στην πραγματικότητα, δεν έχει καμία τέτοια ικανότητα, ούτε κατανοεί την έννοια ή τη φύση της λειτουργίας της παρατήρησης. Όμως είναι αρκετά υπεροπτικό ώστε να προσποιείται ότι κατανοεί τα πάντα, απλά επειδή διαθέτει ένα σύμβολο (λέξη) για αυτά και επειδή μπορεί νοητικά να επιχειρηματολογεί τη θέση του, την (περιορισμένη) οπτική του.

Τίποτα που το εγώ κατανοεί ή ονοματίζει δεν είναι παρατήρηση. Γιατί το να παρατηρείς χρειάζεται να διαχωρίσεις τον εαυτό σου από το εγώ, να αντιληφθείς την απόσταση που υπάρχει (αλλά παραμένει κρυμμένη έως ότου συνειδητοποιηθεί) ανάμεσα στο εγώ και στον εαυτό σου. Η ίδια η πράξη της αποταύτισης είναι άβολη και οδυνηρή. Αλλά είναι αυτό που θα σε οδηγήσει στην παρατήρηση και την αληθινή της λειτουργία. Δεν πετυχαίνεις την παρατήρηση χωρίς την αποταύτιση. Είναι αδύνατον. Το εγώ πάντα θα σε παρασύρει πίσω στην κριτική, ενώ θα την ονομάζει παρατήρηση.

Μπορείς να διακρίνεις ποιο από τα δυο λειτουργείς (όποια λέξη και αν δίνεις) από το πού οδηγείσαι. Αν διαπιστώνεις ότι υπάρχουν εξωτερικοί εχθροί, αν βλέπεις «εγώ» και «οι άλλοι» και αν οι πράξεις σου στην καθημερινότητά σου παραμένουν ίδιες, τότε ξέρεις ότι εξασκείσαι στην κριτική του εγώ, έχοντας παρασυρθεί σε μια περιοριστική πραγματικότητα. Αν όμως παρατηρείς, τότε διευρύνεται άμεσα το πεδίο αντίληψής σου, μαθαίνεις ή ανακαλύπτεις πτυχές του εαυτού σου και των άλλων που δεν έβλεπες προηγουμένως ούτε υπήρχε η παραμικρή υπόνοια ότι υπήρχαν. Αρχίζεις να κατανοείς τη σύνδεση και αισθάνεσαι ευγνωμοσύνη για όλα όσα η ζωή σου προσφέρει, βοηθώντας σε να κατανοείς, να αλλάζεις. Οι πράξεις σου γίνονται λιγότερο μηχανικές, αλλάζουν, καθώς μετατοπίζεσαι και γίνεσαι περισσότερο ο εαυτός σου.


Η παρατήρηση είναι το δυσκολότερο πράγμα για όσους είναι λιγόψυχοι. Δεν αφορά τη νόημοσύνη ή κάποια ακαδημαϊκή ικανότητα. Χρειάζεται να διδαχθείς από κάποιον πραγματικό μέντορα τι ακριβώς είναι η παρατήρηση. Όχι επειδή δεν γνωρίζεις, γιατί κάποτε γνώριζες. Ήταν μέρος της φυσικής ανθρώπινής σου υπόστασης, που εκφραζόταν με ευκολία και φυσικότητα ως παιδί. Όμως, από τότε, έχεις προσαρμοστεί, εξευγενιστεί, προγραμματιστεί και μηχανοποιηθεί. Έχεις ξεχάσει τη φυσική σου κατάσταση ύπαρξης προ πολλού. Χρειάζεται να οδηγηθείς «πίσω» σε αυτή την κατάσταση ύπαρξης, αυτή τη φορά με τη γνώση του ενήλικα, από κάποιον που έχει καταφέρει αυτήν την εσωτερική αρμονία. Ο υφιστάμενος προγραμματισμός σού στερεί μια τέτοια προοπτική. Το εγώ έχει γίνει πολύ ευφυές, πονηρό και ικανό για τους αδαείς που υπεροπτικά νομίζουν ότι μπορούν να το πετύχουν χωρίς καθοδήγηση.

Από την άλλη, κανείς δεν μπορεί να το κάνει αυτό για σένα. Ο δάσκαλος μπορεί να σε οδηγήσει, να σου δώσει τα εργαλεία, αλλά είσαι εσύ που πρέπει να αποφασίσεις να περπατήσεις το δρόμο και να χρησιμοποιήσεις τα εργαλεία με τον καλύτερο τρόπο, προς όφελος σου. Μόνο η καρδιά μπορεί να σου πει αν είσαι έτοιμος για αυτή την πρόκληση της μετατόπισης της συνειδητότητας - που μπορεί να ονομαστεί επίσης «αλλαγή νου», γιατί αλλάζεις όντως νου όταν κατανοείς τον προγραμματισμό, όταν εξερευνήσεις τις διαφορές των δυο ημισφαιρίων, όταν γνωρίσεις εμπειρικά τον δημιουργικό νου - ή αν φοβάσαι και προτιμάς να παραμείνεις καταχωνιασμένος. Η πραγματική πρόθεση βρίσκεται στη δράση σου και όχι στις νοητικές σου αποφάσεις ή υποσχέσεις. Αν είσαι αληθινά έτοιμος, ο σωστός δάσκαλος θα εμφανιστεί. Θα ξέρεις, μέσα στην καρδιά σου ότι μπορείς να τον εμπιστευτείς και θα του αφοσιωθείς, θα ακολουθήσεις την καθοδήγησή του με απόλυτο σεβασμό και ευλάβεια. Αν δεν είσαι έτοιμος, θα προσπεράσεις κάθε δοθείσα ευκαιρία (της ζωής) χρησιμοποιώντας κάθε λογής λογικές δικαιολογίες, κρίνοντας και (στην πραγματικότητα) θωρακίζοντας τον εαυτό σου από την αποδέσμευση και την απελευθέρωσή σου, επομένως θα χρειάζεσαι περαιτέρω εμπειρίες στους κύκλους του μάτριξ.

Μπορεί, σε αυτή την πορεία να νομίζεις ότι επιλέγεις, αλλά δεν επιλέγεις. Δεν μπορείς. Η επιλογή υπάρχει μόνο απουσία φόβου, ενοχής και κατηγορίας. Πριν από αυτό, παραμένεις θύμα του εγώ, όμως υπό το προστατευτικό Βλέμμα του Εαυτού σου, που πάντα σε καθοδηγεί, αν και τα φαινόμενα συχνά απατούν.

Η (α)συνείδητη προσωρινή επιλογή σου να ζεις στο σκοτάδι δεν σημαίνει και την καταδίκη της ψυχής σου. Όμως σίγουρα σου στερεί τη χαρά, την αληθινή αφθονία, το νόημα και τον πραγματικό σκοπό της ζωής σου. Το σκοτάδι είναι άγνοια. Το να πιστεύεις ότι είσαι το εγώ ή θύμα του, αποτελεί πράγματι άγνοια (αν και το εγώ σε πείθει ότι είσαι ελεύθερος, ότι ελέγχεις τη ζωή σου, ότι γνωρίζεις τον εαυτό σου κ.λ.π. με άπειρους, πειστικούς, πανούργους τρόπους).

Μην νομίζεις ότι γνωρίζεις το εγώ απλά επειδή μπορείς να το ονοματίσεις ή επειδή πιστεύεις ότι το βλέπεις στους άλλους. Μην υποθέτεις ότι γνωρίζεις το εγώ επειδή προσπαθείς να το υπερβείς ή να το αλλάξεις ή να το αγνοήσεις. Υπάρχουν εκατομμύρια τρόποι που το εγώ έχει εφεύρει για να σε πείθει για τη νίκη σου, μόνο και μόνο για να σε κρατά στην αιχμαλωσία με νέους, μη ανιχνεύσιμους τρόπους που ποτέ δεν θα φανταζόσουν ότι αποτελούν τα ίδια τα δεσμά σου. Δεν υπερβαίνεις το εγώ, δεν το καταργείς, δεν μεταμορφώνεται. Το εγώ δεν είναι αληθινό, δεν έχει υπόσταση, οπότε και δεν μπορεί να μεταμορφωθεί. Είναι η φτιαχτή εικόνα του εαυτού σου, της οποίας ο βασικός προγραμματισμός βρίσκεται στον πυρήνα/πυθμένα της δόμησης του εγώ και έχει ελάχιστη σχέση με την επιφάνεια του Είναι σου, που μπορείς να αντιληφθείς. Αυτό που πραγματικά χρειάζεται να κάνεις είναι να επανεκπαιδεύσεις το εγώ, ώστε να σε υπηρετεί και όχι εσύ να υπηρετείς αυτό.

Αλλά πώς επανεκπαιδεύεις το εγώ, αν δεν ξέρεις τίποτα για τον προγραμματισμό του, αν δεν το αντιλαμβάνεσαι καν σαν κάτι ξεχωριστό από εσένα, ούτε γνωρίζεις τίποτα πέρα από τη δική του θέαση της πραγματικότητας; Ποιος θα επανεκπαιδεύσει το εγώ σου αν όχι εσύ; Ποιος μπορεί να καταλάβει καλύτερα από σένα (αν διδαχθείς πώς να παρατηρείς); Αν δεν είσαι πρόθυμος να κοιτάξεις μέσα σου: σε όλες τις κρυμμένες σκέψεις, τακτικές, συναισθήματα, πεποιθήσεις, θεωρήσεις, ανάγκες κ.λ.π., τότε ποιος θα έπρεπε να το κάνει; Ναι, το εγώ είναι ψεύτικο, δεν είναι ο πραγματικός σου εαυτός. Αλλά δεν έχεις κανένα τρόπο να το γνωρίζεις (βιώσεις) αυτό, εκτός αν γίνεις ένας συνειδητός παρατηρητής, πρόθυμος να αναγνωρίσεις όλα, οτιδήποτε υπάρχει κρυμμένο, που τώρα αποτελεί την εικόνα σου, με την οποία ταυτίζεσαι πλήρως.

Ολοφάνερα ο δάσκαλος της επιλογής σου, σε αυτό το δρόμο της αυτό-αποκάλυψης δεν μπορεί να είναι κάποιος με καταπληκτικές θεωρίες, στρατηγικά έτοιμες μεθόδους και ευφράδεια στο λόγο, αλλά παρόλα αυτά αγκιστρωμένος στη δική του εικόνα. Ή μπορεί; Βασικά εξαρτάται από αυτό που πραγματικά αναζητάς: να επιβεβαιώσεις όλα όσα πιστεύεις ότι γνωρίζεις ήδη ή να τολμήσεις να κάνεις τη βουτιά στο άγνωστο;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου